Siunissamut ikaartarfik
Nunani Avannarlerni Piorsarsimassutsikkut Attaveqaat – NAPA-p ukiorpaaluit inuusuttut namminneq ineriartorsinnaanissaannut periarfissanik tuniorartarsimavai. Periarfissat eqqumiitsuliornerminnaq atuutsinngillat, ilinniagaqarnermulli aamma attuummassuteqarlutik. Taamaammat NAPA ilinniartunutNuummi allaffeqarfitsinni praktikkersinnaanissamut periarfissiisarpoq.
NAPA suliffeqarfiuvoq assigiingitsunik kulturimut tunngasunik suliaqartartoq. Anguniakkatta akornanniippoq, kalaallit nunallu avannarlermiut allat kulturilerisut inuunerannik ineriatortitseqataanissaq, tapiisarneq uummarissaanerlu, meeqqanut unuusuttunullu suliniutit salliutillugit. Taamaammat allaffipput ammarsimavarput, ilinniartut tamaani praktikkersinnaalersillugit.
– Suliffeqarfitut ilinniagaqarnermut tapersersuinissamik ukkataqarpugut. Praktikkertoqarneq iluaqutaavoq, pratikkertup suliffeqarfiullu iluaqutigisinnaammassuk. Ilinniartut siunissami atorsinnaasaminnik ilikkagaqarsinnaapput, uagullu NAPA-miittugut nutaanik isumassarsitinneqarsinnaalluta. Aamma praktikkertoqarneq uaguttinnut iluaqutaalluarsinnaavoq, suliarisartakkagut pillugit nutaanik isumassarsisinneqarsinnaagatta, NAPA-mi pisortaq, Anne Mette Gangsøy oqarpoq.
NAPA praktikkerfittut
Aggustusi 2021-mi pisortap paarlaannerata nalaaniit siullerpaammik praktikkertoqalerpugut. Tassani Maasi Brøns Chemnitz Ilisimatusarfimmiit tusagassiortunngorniartupt periarfissaq tigulluarsimavaa.
– Ukiorpaaluit atuakkialerinermik suliaqarnikuugama kulturimut tunngasut soqutigisuaannarsimavakka. Taanna pillugu NAPA praktikkerfissatut toqqarnikuusimavara. Suleqatitaama aallaqqaataaniit ilassilluarpaanga. Suleqatikka nunat avannarliit assigiingitsuninngaanneermata, assigiingitsunillu tunuliaquteqarmata allaffiup iluani periuutsit allaanerulaartut takullugit aliikutaaqaaq, Maasi oqarpoq.
Maasi ukiorpaaluit Atuagkani sulisimavoq, ilinniarninilu naammassippat taakani sulinini nanginniarpaa. Nammineq isummani malillugu, piffissaq NAPA-mi atornikuusani siunissaaminut sinaakkutissiilluarnissaminut atorluarsinnaavaa.
– NAPA aqqutigalugu nittartakkat ineriartortinneri, qanoq atorneqartarnersut aamma qanoq assigiingitsigisinnaaneri pillugit ilikkagaqarnerulerpunga. Taanna siunissami atorsinnaassagakku tigulluarnikuuara. Praktikkernera aqqutigalugu aamma misigivunga inuttut nammineq imminut ilikkarnerullunga. Suliassat annertuallaaleraangata naammeersinnaaneq ilikkarnikuuara, attaveqaqatigiinnermullu suliniutit paasilluarnerulerpakka. Kisianni nuannernerpaasimavoq paasissutissiilluni angalermi ilaanikuuniga, aalimassa aallarteqqammernikuullunga. Misigisimasaq taana ilunniitittuaannassavara, Maasi oqarpoq.
Kultoori nunat avannarliilu pillugit immikkut ittumik suliaqarneq
Maannakkut NAPA-mi allaffitsinni nutaamik Ilisimatusarfimmiit tusagassiortunngorniamik praktikkertutaarpugut. Isabella Hindby Borg februaarip aallaqqaataani 2022-mi NAPA-mi praktikkernini aallartippaa, ukioq affaq Kommuneqarfik Sermersooq-mi attaveqaqatigiinnermi immikkoortortaqarfiani praktikkertareerluni.
– Kommunimi praktikkertareerlunga immikkut ittumik suliaqarnermik misileerusullunga misigisimavunga. Taamaammat NAPA toqqarpara. Kommuni assigiingitsunik suliaqartarpoq, suliassaq ataasiinaq isiginagu. Maani kultoorimut tunngavillit, nunat avannarlernilu suleqatigiinneq pillugit suliarisussaavakka. Aamma maani attaveqaqatigiinnerup iluani allattariarsorneruinnaangitsunik misilittagaqarsinnaavunga, NAPA-p nipi videollu atortarmagit,. ukioq affaq NAPA-miinnissani pissangageqalugu Isabella oqarpoq.
Tusagassiortutut praktikkernermini Isabella assigiingitsunik suliaqartartussaavoq, soorlu nittartakkamut nutaarsiassaliorneq, kulturimullu tapiisarfimmit NAPA-p suliniutit tapersersornikuusaaniit nutaarsiassaallammanik aamma allattartussaalluni. Aamma Info Nordenimiit attaveqaqatigiinnermut tunngasunik suliaqartartussaavoq.
Siumut ingerlariaqqiffissaq
– NAPA-mi qanorluunniit arlaatigut ikiuisinnaanissarput qilanaarisarparput. Taamaammat praktikkertoqartarneq ingerlatiinnarniarparput. Sutulluunniit ilinniartut maani akuerisarpagut. 2021-mi 2022-milu tusagassiortunngorniartut tigunikuuagut, suleqatigut pingasut tusagassiortutut ilinniarnikooriarmata. Taamaariarmat tusagassiortunngorniarlutik praktikkertuvut maaniinnerminni arlalinnik ineriartorluarsinnaaffigisaminnik periarfissaqarput, pisortaq oqarpoq.
Aamma NAPA-p matua ilinniartunut allanullu ammajuaannartarpoq, arlaannik oqaloqatiginnittoqarusuttunut. Apersuiartortoqarsinnaavoq aamma apersuineq ilinniarneq aqqutigalugu suliassamut atugassaasinnaalluni. Tapersersuerusuppugut. Uani apersuinissamut periarfissaq pillugu atuarnerusinnaavutit.
Nutaarsiassat takunngitsoorpigit?
Issittumi Suleqatigiinnermut Tapiissuteqartarfik Kalaallit Nunaata tiguaa
10 millionit danskit koruunii. Tassa Nordisk Rådgivningskomité for Arktis (NRKA)-p Issittumi piujuaannartitsinermik suliniuteqartunut ukiumut agguaattagassai. Pulje ammasoq ukiumut aalajangerneqartassaaq, aningaasartassaviillu decemberimi aalajangiunneqartassapput. Issittumi Suleqatigiinnermut Tapiissuteqartarfik Kalaallit Nunaata 2024-p tungaanut tigussagaa Nunani Avannarlerni Siunnersuisoqatigiit 73-issaannik ataatsimeersuarneranni Nunat Avannarliit Ministeriisa aalajangerpaat. Kalaallit Nunaata Nunat Avannarliit Suleqatigiinnerannut Naalakkersuisuata
Nunani Avannarlerni suliniutinnut aningaasaliiffigineqarit
Nunani Avannarlerni suliniutinnut aningaasaliiffigineqarit Nunani Avannarlerni kulturikkut suliniutinut taperneqarnissamut periarfissarpassuaqarpoq. Taakku ilagaat NAPA-p kulturimut tapiisarnera, kisianni allarpassuaqarpoq. Nordisk Kulturkontakt aqqutigalugu aningaasaateqarfiit arlallit qinnuteqarfigineqarsinnaapput, taanna Helsingforsimi Finlandimi nunat avannarliit ataanni kulturikkut suliffeqarfiuvoq Nordisk ministerrådip kulturikkut suleqatigiinnermut aningaasaateqarfinnut arlalinnut programmia Nordisk Kulturkontaktip aqutaraa, aamma nunani avannarlerni-baltikumimi nunani
Issittumi Suleqatigiinnermut Tapiissuteqartarfimmut qinnuteqartarfik atulersinneqartoq!
Kalaallit Nunaata puljeap ingerlanneqarneranut akisussaaffik tigummaguli NAPA-p aamma Ilisimatusarfiup Issittumi Suleqatigiinnermut Tapiissuteqartarfimmut nittartagaq amma qinnuteqartarfik atulersippaat. Taamaalilluni suliniutit Issittumi piujuartitsinermik ineriartortitsinermik ukkatarinnittut maanna puljeamut qinnuteqarsinnaalerput. Issittumi Suleqatigiinnermut Tapiissuteqartarfimmik Kalaallit Nunaat ingerlatsinermik akisussaalissasoq 2. november 2021 naggataarutaasumik aalajangerneqarmalli NAPA aamma Ilisimatusarfik nittartakkap qinnuteqartarfiullu naammassinissaat ulapputigisimavaat. Taamaattumik assut
Inatsisit demoktratilu pillugit atuagaq atuartitsissut
Nuummi Eqqumiitsulianik Saqqummersitsivik aamma eqqumiitsuliortoq Stine Marie Jacobsen Law Shifters pillugu atuakkamik saqqummersitsisimapput. Law Shifters tassaavoq eqqumiitsuliornermi suliaq meeqqanut inuusuttunullu sammisoq, eqqumiitsuliortumit Stine Marie Jacobsenimit pilersinneqarsimasoq. Law Shifters 2019-imi Nuummi Eqqumiitsulianik Saqqummersitsivimmiissimavoq. Ukiuni kingullerni arfinilinni nunani arlalinni ingerlaarsimavoq. Law Shiftersip innuttaasut inuusuttunik inatsisit demokratilu