Siunissamut ikaartarfik
Nunani Avannarlerni Piorsarsimassutsikkut Attaveqaat – NAPA-p ukiorpaaluit inuusuttut namminneq ineriartorsinnaanissaannut periarfissanik tuniorartarsimavai. Periarfissat eqqumiitsuliornerminnaq atuutsinngillat, ilinniagaqarnermulli aamma attuummassuteqarlutik. Taamaammat NAPA ilinniartunutNuummi allaffeqarfitsinni praktikkersinnaanissamut periarfissiisarpoq.
NAPA suliffeqarfiuvoq assigiingitsunik kulturimut tunngasunik suliaqartartoq. Anguniakkatta akornanniippoq, kalaallit nunallu avannarlermiut allat kulturilerisut inuunerannik ineriatortitseqataanissaq, tapiisarneq uummarissaanerlu, meeqqanut unuusuttunullu suliniutit salliutillugit. Taamaammat allaffipput ammarsimavarput, ilinniartut tamaani praktikkersinnaalersillugit.
– Suliffeqarfitut ilinniagaqarnermut tapersersuinissamik ukkataqarpugut. Praktikkertoqarneq iluaqutaavoq, pratikkertup suliffeqarfiullu iluaqutigisinnaammassuk. Ilinniartut siunissami atorsinnaasaminnik ilikkagaqarsinnaapput, uagullu NAPA-miittugut nutaanik isumassarsitinneqarsinnaalluta. Aamma praktikkertoqarneq uaguttinnut iluaqutaalluarsinnaavoq, suliarisartakkagut pillugit nutaanik isumassarsisinneqarsinnaagatta, NAPA-mi pisortaq, Anne Mette Gangsøy oqarpoq.
NAPA praktikkerfittut
Aggustusi 2021-mi pisortap paarlaannerata nalaaniit siullerpaammik praktikkertoqalerpugut. Tassani Maasi Brøns Chemnitz Ilisimatusarfimmiit tusagassiortunngorniartupt periarfissaq tigulluarsimavaa.
– Ukiorpaaluit atuakkialerinermik suliaqarnikuugama kulturimut tunngasut soqutigisuaannarsimavakka. Taanna pillugu NAPA praktikkerfissatut toqqarnikuusimavara. Suleqatitaama aallaqqaataaniit ilassilluarpaanga. Suleqatikka nunat avannarliit assigiingitsuninngaanneermata, assigiingitsunillu tunuliaquteqarmata allaffiup iluani periuutsit allaanerulaartut takullugit aliikutaaqaaq, Maasi oqarpoq.
Maasi ukiorpaaluit Atuagkani sulisimavoq, ilinniarninilu naammassippat taakani sulinini nanginniarpaa. Nammineq isummani malillugu, piffissaq NAPA-mi atornikuusani siunissaaminut sinaakkutissiilluarnissaminut atorluarsinnaavaa.
– NAPA aqqutigalugu nittartakkat ineriartortinneri, qanoq atorneqartarnersut aamma qanoq assigiingitsigisinnaaneri pillugit ilikkagaqarnerulerpunga. Taanna siunissami atorsinnaassagakku tigulluarnikuuara. Praktikkernera aqqutigalugu aamma misigivunga inuttut nammineq imminut ilikkarnerullunga. Suliassat annertuallaaleraangata naammeersinnaaneq ilikkarnikuuara, attaveqaqatigiinnermullu suliniutit paasilluarnerulerpakka. Kisianni nuannernerpaasimavoq paasissutissiilluni angalermi ilaanikuuniga, aalimassa aallarteqqammernikuullunga. Misigisimasaq taana ilunniitittuaannassavara, Maasi oqarpoq.
Kultoori nunat avannarliilu pillugit immikkut ittumik suliaqarneq
Maannakkut NAPA-mi allaffitsinni nutaamik Ilisimatusarfimmiit tusagassiortunngorniamik praktikkertutaarpugut. Isabella Hindby Borg februaarip aallaqqaataani 2022-mi NAPA-mi praktikkernini aallartippaa, ukioq affaq Kommuneqarfik Sermersooq-mi attaveqaqatigiinnermi immikkoortortaqarfiani praktikkertareerluni.
– Kommunimi praktikkertareerlunga immikkut ittumik suliaqarnermik misileerusullunga misigisimavunga. Taamaammat NAPA toqqarpara. Kommuni assigiingitsunik suliaqartarpoq, suliassaq ataasiinaq isiginagu. Maani kultoorimut tunngavillit, nunat avannarlernilu suleqatigiinneq pillugit suliarisussaavakka. Aamma maani attaveqaqatigiinnerup iluani allattariarsorneruinnaangitsunik misilittagaqarsinnaavunga, NAPA-p nipi videollu atortarmagit,. ukioq affaq NAPA-miinnissani pissangageqalugu Isabella oqarpoq.
Tusagassiortutut praktikkernermini Isabella assigiingitsunik suliaqartartussaavoq, soorlu nittartakkamut nutaarsiassaliorneq, kulturimullu tapiisarfimmit NAPA-p suliniutit tapersersornikuusaaniit nutaarsiassaallammanik aamma allattartussaalluni. Aamma Info Nordenimiit attaveqaqatigiinnermut tunngasunik suliaqartartussaavoq.
Siumut ingerlariaqqiffissaq
– NAPA-mi qanorluunniit arlaatigut ikiuisinnaanissarput qilanaarisarparput. Taamaammat praktikkertoqartarneq ingerlatiinnarniarparput. Sutulluunniit ilinniartut maani akuerisarpagut. 2021-mi 2022-milu tusagassiortunngorniartut tigunikuuagut, suleqatigut pingasut tusagassiortutut ilinniarnikooriarmata. Taamaariarmat tusagassiortunngorniarlutik praktikkertuvut maaniinnerminni arlalinnik ineriartorluarsinnaaffigisaminnik periarfissaqarput, pisortaq oqarpoq.
Aamma NAPA-p matua ilinniartunut allanullu ammajuaannartarpoq, arlaannik oqaloqatiginnittoqarusuttunut. Apersuiartortoqarsinnaavoq aamma apersuineq ilinniarneq aqqutigalugu suliassamut atugassaasinnaalluni. Tapersersuerusuppugut. Uani apersuinissamut periarfissaq pillugu atuarnerusinnaavutit.
Nutaarsiassat takunngitsoorpigit?
NAPA Kalaallit Nunaanni
Nunani Avannarlerni suleqatiiinneq periarfissallu pillugit NAPA-p suliai pillugit ilisimasakippallaartoqarpoq. Taamaattumik ukiaq manna angalanermut missingersuutigut atorlugit kulturilerisut, inuusuttut inersimasullu ilisimasaqarnerulertinniarlugit Kalaallit Nunaata ilaani angalaarsimavugut. Angallat TU ilaaffigalugu Nuup Kujataanilu Aappilattup akornanni illoqarfiit nunaqarfiillu ukiaq 16-it ornissimavagut, novemberimilu Tasiilamiippugut Sisimiuniillutalu. Meeqqat, inuusuttut inersimasullu kulturilerisut naappinnissaat ilaatigullu NAPA-p
Arctic Winter Gamesimut piginnaasanik takutitsinermut misilitsinnerit aallartipput
Arctic Winter Gamesimut piginnaasanik takutitsinermut misilitsinnerit aallartissimalerput. Tasiilami inuusuttut 21-t inuusuttunut kulturip illuani peqataapput. Maanna tamanut piginnaasanik takutitsinermut misilitsinnerit digitaliusut aallartipput. Arctic Winter Games 2024 Alaskami martsip qaammataani ingerlanneqassaaq. Kalaallit Nunaannit nunanillu peqataatitsisunit tamanit kulturimik takutitsillutik sinniisunik peqataatitsisoqassaaq, inuusuttut suliaannik isiginnaartitsisussanik. NAPA, kalaallit kulturilerinikkut ilanngussassaa
NAPA kujataanut angalalersoq: Suliniutinnut taperneqarnissat pillugu naapitsigut
Eqqumiitsuliornermut kulturilerinermilluunniit suliniutimik pilersaaruteqarpit? Imaluunniit atuarfit nunat avannarlerni paarlaateqatigiikkusuppa? Taava maanna nunat avannarlerni taperneqarnissannut siunnersortinnissat periarfissaraat. Naapinnissamut attavigitigut. Septembarip aallartinneranni NAPA, Nunat Avannarlerni Piorsarsimassutsikkut Attaveqaat kujataani sumiiffinnut assigiinngitsunut atuarfiit qinnuteqarusuttunullu naapinniarlugit angalaartussaavoq. Peqatigiiffiit atorfeqarfiillu meeqqanut inuusuttunullu suliaqartartut naapikkusuppagut. Inuit ataasiakkaat assinganik suliaqartartut aamma naapikkusuppagut. Immaqa
Issittumi suliniuteqartut tapiiffigineqarnissaminnut maanna qinnuteqarsinnaapput
Ukiut tamaasa Nunat Avannarliit Naalakkersuisuisa Siunnersuisoqatigiivi Issittumi Suleqatigiinnermut Tapiissuteqartarfik aqqutigalugu 7,3 mio. kr.-nik agguaassisarpoq. Ukkatarineqartoq tassaavoq Issuttumi suliniuteqartut piujuartitsinissamut siuarsaaqataanissaat. Qinnuteqarneq maanna ammarpoq. Februarip 15-iata tungaanut qinnuteqartoqarsinnaavoq. NAPAp Ilisimatusarfiullu tapiissuteqarfik aquppaat. Issittumi Suleqatigiinnermut Tapiissuteqartarfik 2023-imi makku ilaatigut tapiissuteqarfigaai: The Circumpolar Maternal and Child Health group,