Kalaallit inuusuttut marluk Nunat Avannarlermiut inuusuttaannik allanik naapitsisisut
Assimi takuneqarsinnaapput Karen Olsen-Lyberth, Sorlak, savalimmiormiu Sanna Nolsøe-Djurhuus aamma Nina Titussen, Sukorseq. Assiliisoq: Morten Rude
Nunat Avannerlermiut tamat inuusuttaannit peqataaffigineqartumik Ungetræningimi ullut 1.-3. oktober 2021 ingerlanneqartumi kalaallit inuusuttut marluk Sorlammit Sukorsimillu peqataasimapput.
Inuusuttut 50-it nunani avannarlerni arfineq pingasuneersut Københavnip eqqaani qeqertami ungdomsøenimiissimapput, nunat akornanni suliniutinik pissanganartunik ineriartortitsisimallutik. Dansk Ungdoms Fællesråd (DUF) ” Nordens Unge i Bæredygtige Fællesskaber” NUBF danskit Meeqqanut Ilinniartitaanermullu ministeriaqarfia suleqatigalugu suliniummik pilersitsisuupput.
Sulimiummut siunertaavoq avannaamioqatigiit inuusuttaasa nukittuumik attaveqatigiinnissaat piujuartumillu peqatigiinnissaat. Inuusuttut sungiusarnerat Ungetræningen ornigulluni naapeqatigiittarfiuvoq, inuusuttut naapeqatigiittarput pilersaarusiaminillu ineriartortitseqatigiittarlutik. Suliamut aningaasaliissutinik illuartitsisoqarsimavoq – Den Nordiske Ungepulje – inuusuttut sammisassanik ineriartortitaannut naammassisaannulllu aningaasaliissutaasussat.
Inuusuttut namminneerlutik naapinnissaannut, namminneerlutik sammisassaqartinnissaannut qulequttanillu soqutiginartitaminnik sammisaqarnissaannut aningaasaliissutit periarfissiipput.
”Qinnuteqaasiornissamut ilikkagaqarpunga, nunallu avannarlerni inuusuttut allat suleqatigisinnaasakka naapippakka. Ingammik Savalimmiormiut inuusuttaannik naapitsilluarpunga. Taakkulu peqatigiilluta inuusuttut Kalaallit Nunaannneersut Savalimmiuneersullu pisuttarnissaannik pilersaarusiussaagut, kingornalu angaasaliissutissanik qinnuteqarumaarluta. Sisimiunit Kangerlussuarmut pisoqatigiinnerit pilersinneqarnissaat ineriartortinniarparput. Pisoqatigiinnerni inuusuttut imminnut tatiginerulernissartik anguniassavaat. Angalaneq akisoorujussuuvoq taamaattumik aangalanissamut aningaasartuutissatik siumoortumik eqqarsaatigivallaartariaqassanngilaat”, oqarpoq Karen Olsen-Lyberth Sorlak-mi siulersuisunut ilaasortaq, pisuffissami eqqartorneqartumi nammineq pisoqataareersimasoq, aammalu siunissaq eqqarsaatigalugu allanik pilersaaruteqalereersimasoq. Nina Titussen Sukorsimiit aamma peqataavoq.
Kina qinnuteqarsinnaava?
Kikkulluunniit inuusuttut ataatsimoorlutik namminneerlutik sammisassanik suliniuteqartut, nunani avannarlerni inuusuttut peqatigiiffiini ilaasortat, ikinnerpaamik nunat marluk peqataaffigisaannik sammisaqartitsinissaminnut isumassarsiatsialallit pileraarutitsialallillu aningaasaateqarfimmut qinnuteqarsinnaapput. Sammisaqartitsinissamut suliniutinut minnerpaamik nunat marluk akuutinneqarpata DKK 10.000-70.000-it qinnutigineqarsinnaapput, aammalu sammisaqartitsinissamut pilersaarutsialaat nunanit pingasunit peqataaffigineqartussatut DKK 10.000-100.000-inik qinnuteqarfigineqarsinnaallutik.
Sammisaqaartitsinissamut pilersaarusiorlutik suliaqartut namminneq piumassusertik tunngavigalugu sulissapput inuusuttullu nammineerlutik pilersaarumminnik ineriartortitsillutillu piviusunngortitsinissartik akisussaaffigissavaat. Inuusuttut sungiusarnissaannut periarfissat marluupput. 1) Samiisaqartitsinissamut pilersaarusiat FN-p Nunarsuarmut anguniagaanut ataatsimut arlalinnulluunniit tunngassuteqassammata, aammalu 2) Peqataatitsinissamut suliniutaassammata.
Ingerlateqqiguk
Nutaarsiassat allat
Kalaallit inuusuttut marluk Nunat Avannarlermiut inuusuttaannik allanik naapitsisisut
Assimi takuneqarsinnaapput Karen Olsen-Lyberth, Sorlak, savalimmiormiu Sanna Nolsøe-Djurhuus aamma Nina Titussen, Sukorseq. Assiliisoq: Morten Rude Nunat Avannerlermiut tamat inuusuttaannit peqataaffigineqartumik Ungetræningimi ullut 1.-3. oktober 2021 ingerlanneqartumi kalaallit inuusuttut marluk Sorlammit Sukorsimillu peqataasimapput. Inuusuttut 50-it nunani avannarlerni arfineq pingasuneersut Københavnip eqqaani qeqertami ungdomsøenimiissimapput, nunat akornanni suliniutinik
NAPA pisortartaarpoq – Nina pisortatut atorfia Sørenimut ingerlatikkaa
Søren Würtz 2023-imiit NAPA-mi pisortanngulerpoq. Nina NAPA-mi sulilluarsimanera qujassutigaarput. Søren Würtz ukiortaami pisortanngoruni suliassat pisortaagallartumit Nina Paninnguaq S. Kristiansen-mit ingerlateqqinneqassapput. Naak Nina Paninnguaq S. KristiansenNAPA-mi uninniarnini nalunaarutiginikuugaluarlugu, pisortanngortussaq aallartilluarnissaanut ilinniartilluarnissaanullu piffisaqarluarumaarpoq. Nina namminersortutut sulileqqinniarluni aalajangiinikuuvoq. – Namminersortutut sulileqqinnissannut qamannga ilunnit aallutarileqqissallugu misigaara. NAPA-miinnera assut nuannarinikooqaara, tulluusimaarutigaaralu
Kalaallit Nunaanni inuusuttunut immakkut-angalanermi-isumannaatsuuneq pillugu suliniut naammassingajalerpoq: Puttaqutit kiapequtit atortarnissaannut pikkorinnerusariaqarpugut
Nappaat tunillaassuuttoq atuukkaluartoq, NorSafe aamma Imarsiornermik Ilinniarfik nunatsinni meeqqat atuarfiini angajullernut immakkut-angalanermi-isumannaatsuuneq pillugu pikkorissartitsinernik iluatsitsilluarsimapput. Ukiut pingasut ingerlanerini suliniutaasimasoq Kalaallit Nunaanni Nunanut Allanut Naalakkersuisoqarfimmit aamma Nunani Avannarlerni Ministerit Suinnersuisoqatigiivinit qallunaat nunani avannarlerni siulittaasuuserannut atatillugu aallarnerlugu suliniutigisimasaat naammassingajalerpoq. Suliniut marlunnik siunertaqarsimavoq – nunani avannarlerni imarsiornermik ilinniarfinni
Nunani Avannarlerni kalaallisut oqaloqatigiinnerit: Nunat Inoqqaavisa ilisimasaat (Indigenous Knowledge)
Vivi Vold, Inuiaat kulturiat oqaluttuarisaaneranilu kandidatip nunat inoqqaavisa ilisimasaasa aamma nunat killermiut ilisimasaasa akornanni aporaaffiit, unammilligassat aamma ungasissutsit oqaluuserai. Oqaloqatigiinneq takuuk imaluunniit tusarnaaruk. NAPA sapaatit akunnerini aggersuni Nunani Avannarlerni kalaallisut oqaloqatigiinnerit saqqummiukkumaarpaai. Isiginnaagassiami siulleq Vivi Vold oqaloqatigaarput. Oqaloqatigiinneq videotut isiginnaarsinnaavat imaluunniit podcastitut tusarnaarsinnaavat. Malugiuk. Vivi