Nina Paninnguaq Skydsbjerg Kristiansen erninerminut atatillugu sulinngiffeqareerluni maanna NAPA-mut uteqqippoq. Nina august 2021-mi siunnersortitut sulilerpoq. Maanna uteqqikkami pissutsit allanngorsimapput. Nina maana pisortap tullersortaatut atorfinitsinneqarsimavoq – aamma pisortap sinniisuatut 1. august 2022-mi atorfeqalissalluni!
Nina Paninnguaq Sisimiuni inunngorsimavoq, kisianni Nuummi peroriartorsimalluni. Isiginnaartitsisunngornissani sivisunerpaamik sinnattorisimavaa – kisianni 2004-mi filmiliutip tunuani sulineq misilikkamiuk nuannarilersimavaa. Filmiliornermik ingerlataqarneq angerlarsimaffigisutut suliffigisimavaa. Ukiullu marluk qaangiummata nutaamik misilitaqarusulersimavoq. Namminersortutut. Tassani assigiinngitsorparujussuit suliniutit suliarissimavai ilaatigut nipilersornermi, isiginnaartitsinermi, ussassaarinermi, filmiliornermi aamma tv-lerinermi, piffissani tamaat kalaallit suliaannut atorsimavaa, nunatsinneersut nunanilu allaneersut suleqatigalugit.
– Eqqumiitsuliorneq kulturilu assut soqutigiuaannarsimavakka. Kisianni inuunerup ingerlanerani pinngorartitsinermut sinaakkutit qitiutikkiartuinnarsimavakka. Inuuninni piginnaanilipparpassuit naapittarsimavakka, aamma piginnaasaqarnerup inuuniutigisinnaaneranut aqqutaasinnaasoq eqqarsartuaannarsimallunga, Nina oqarpoq.
Filmiliornermik ingerlataqarnerup saniatigut Ninap atuarnissani assut nuannaraa. Atuakkat oqaluttualiat saniatigut atuakkat immikkut suliaasunut tunngasut atuartarpai. Taava 12-inilli ukioqarallaramili allattarsimavoq. Paasisaq nuanneq? Assani uninngatippiarsinnaanngilai – taamaattumik nuersaangaatsiartarpoq.
Siunnersortimit pisortap tullersortaanut ikaarsaarneq pissusissamisoortoq
Nina NAPA-mi siunnersortitut aallartippoq. Tassa imaappoq aningaasaqarneq kulturimullu tapiisarfik akisussaaffigisimavai, tassani inuit suliniutiminnut aningaasanik qinnuteqarniartut ikiorlugillu siunnersortarsimavai. Suliffimmullu uterami alloriaqqissimavoq pisortallu tullersortinngorsimalluni.
– Isumaqarpunga atorfimmut allamut nuukkama imatut malugivallaarnagu. Ilumut akisussaaffikka amerlinerupput. Aallaqqaammulli oqarsimavunga amerlanernik akisussaaffeqarusullunga. Pissusissamisoortutut misigaara. Suliaqarlunga nuannaraara, taamaattumik sulisitsisuma piginnaasaqarninnut tatiginninnera tanngassimaarutigaara.
Pisortap tullersortaatut sulinissaq Ninamut isumaqarpoq sorpassuit ataatsikkut suliarisinnaanissaat – kiisalu qanoq inerneqassanersut siumut takusinnaanissaa. Peqatigitillugu aamma aaqqissuulluagaasumik sulisinnaaneq nuannarineqartariaqarpoq. Sooq NAPA-mi sulinissani toqqarsimavaa? “Nerriviup illua’ tungaaniinneq qanoq innersoq” takorusussimagamiuk.
– Ukiorpassuarni qinnuteqaasiortarneq inuuniutigisimavara, aamma inuunerma ilaani takorusutsassimavara suleriaaseq qanoq ittuunersoq. NAPA-p suliniutit assigiinngitsorpassuit tapiiffigisarpai aamma suliniutit assigiinngitsut ingerlattarlugit. NAPA aamma uanga ukiut ingerlanerini pissarsiaqarfigisimasama ingerlatitseqqiffissaattut isigisimavara. Ikiorneqarneq, ilitsersorneqarneq minnerunngitsumillu tapersersorneqarneq. Meeqqat inuusuttullu inuunerminni namminneq aqqutissaminnik nassaarniarnerini kajumitsilissallugit soqutigilluinarpara – soorlu uanga aamma nammineq taamaaliorsimasunga, Nina naggataagut oqarpoq.
Nina pisortap tullersortaatut utersimagaluarluni, aamma 1. august 2022 aallarnerfigalugu pisortaagallartutut sulissaaq, pisortap nutaap sulilernissaata tungaanut.
Nutaarsiassat takunngitsoorpigit?
Nunani Avannarlerni kalaallisut oqaloqatigiinnerit: Nunat Inoqqaavisa ilisimasaat (Indigenous Knowledge)
Vivi Vold, Inuiaat kulturiat oqaluttuarisaaneranilu kandidatip nunat inoqqaavisa ilisimasaasa aamma nunat killermiut ilisimasaasa akornanni aporaaffiit, unammilligassat aamma ungasissutsit oqaluuserai. Oqaloqatigiinneq takuuk imaluunniit tusarnaaruk. NAPA sapaatit akunnerini aggersuni Nunani Avannarlerni kalaallisut oqaloqatigiinnerit saqqummiukkumaarpaai. Isiginnaagassiami siulleq Vivi Vold oqaloqatigaarput. Oqaloqatigiinneq videotut isiginnaarsinnaavat imaluunniit podcastitut tusarnaarsinnaavat. Malugiuk. Vivi
NAPA-p Kulturimut Tapiisarfianut Kalaallit Nunaannit tapiissutinik qinnuteqartut amerliartortut
2018-imiilli siullermeerluni NAPA-p Kulturimut Tapiissuteqarfianut qinnuteqartut nunatsinneersut Nunat Avannarlernut allanut sanilliullugit amerliartorsimapput. Tamanna ineriartorneq Kalaallit Nunaanni eqqamiitsuliornermik kulturimillu inuussutissarsiuteqartut akornanni ineriartorluartutut takussutissaavoq, NAPA-llu kulturikkut inissisimalluarnera aamma takussutissaavoq. 2023-mi NAPA, Nunani Avannarlerni Piorsarsimassutsikkut Attaveqaat Kulturimut Tapiissuteqarfianut qinnuteqaatinik katillugit 156-inik tigusaqarsimavoq. Qinnuteqartunit 156-iusunit 86-it Kalaallit Nunaanni najugaqarput,
Inuit aamma Sámi inuusuttaasaa siunissami suleqatigiinnerulissapput
Issittormiut akornanni inuusuttut misilittakkaminnik avitseqatigiipput suleqatigiilerlutillu, ataatsimoorfiusumik aamma siunissaminnik namminneq aqutsiffiulersumik Suliniut, Naapitta – Let´s meet! Septemberimi weekendimi siullermi ingerlanneqarpoq, tassani kalaallit saamillu inuusuttai Nuummi naapeqatigiipput Inuit aamma saamit kulturianni assigiinngissutsit assigiissutsillu misissorlugit. Weekendimi assigiinngitsunik sammisaqarput pulaartarlutillu kiisalu workshoppertoqarpoq saqqummiussisoqarlunilu, inuusuttunik siunissami suliniuteqarnissaannut aamma kulturit
Nunani Avannarlerni eqqumiitsuliornermi ”De-arctification”
Nunani Avannarlerni eqqumiitsuliornikkut suliniut Laplandimi eqqumiitsuliornermik kattuffiup ukiuni 30-nngortorsiorlutik nalliuttorsiorneranut atatillugu ingerlanneqalersoq.Suliniut Nunani Avannarlerni eqqumiitsuliornermi “De-arcticfiation”-imik qulequtalik Galleria Lainaamo, Rovaniemi, Finlandimi ulluni 11.-13. august 2021 ingerlassaaq. Workshoppeqassaaq, artists talks atorlugit oqaloqatigiittoqassalluni, oqaluttuartulerluni saqqummersitsisoqassalluni ammasumillu oqallittoqassalluni. Suliniut Laplandimi Finlandimi eqqumiitsuliortut kattuffiata Lain taiteilijaseurap aaqqissuutaraa. Suliniutip siunertaraa